Tüfek dürbünleri hakkında bilmeniz gerekenler.
1-kullanım şartlarına göre birçok çeşitte tüfek dürbünü vardır.
2-bazı tüfek dürbünleri belli bir mesafede kullanılmak ve kesin sonuç almak için
Dizayn edilmiş, özel dürbünlerdir.
3-Bazı dürbünler ise belli tüfekler ve mesafe için özel olarak imal edilmiş dürbünlerdir

DÜRBÜN AYAĞI SEÇİMİ: iyi bir dürbün ve doğru bir tüfek ayrılmaz bir bütündür. Dürbün ayağı bütün nişan sisteminin ayarında, anahtar rol oynar. Çoğu tüfekler dürbün ayağı ve dürbün halkalarının takılabileceği şekilde hazırlanmış olarak satışa sunulur. Tek parça ve iki parça olur.

SR mounting rail (Swarovski Rail)
Swarovski dürbünlerinin bazı modellerinde, dürbünün altında dürbün ayaklarını tutan kızaklar vardır dürbün ayakları buraya oturur dürbünde ayrıca dürbün halkaları olmaz. Bu sistem sadece swarovski markasına aittir.
Mauser Double Square Mount
Mauser silah firması ise M 03 model tüfekleri için standart olarak hazırladığı ORIGINAL MAUSER DOUBLE SQUARE MOUNT (DSM) dürbün ayağı vardır. Bunlar çok kısa mesafeli dürbün montajı yapmanızı sağlar, kilitlemesi kolaydır söküp takmada dürbün ayarınız bozulmaz. Bütün standart dürbünlere ve (red dot sights).kırmızı noktalı nişanlara uygundur.


Tüfek markası, seçilecek base (kaidenin) sağ el (Right Hand-RH) veya sol el (Left Hand-LH) atışına uygun olduğu, dürbün boyuna göre; kısa aksiyon (sort action-SA) Uzun aksiyon (long action-LA) olarak belirtilir.
Rem.700 RH- LA veya Rem.700 RH- SA , gibi
Leupold firması tüfeğinizin markası ve seçtiğiniz Leupold dürbüne göre, mount (dürbün ayağı),base ve halkaların uyumunu gösteren bir listeyi, kendi sitesinde, internet üzerinde yayınlamıştır
Çoğunlukla dürbünler üzerinde halkaları ile sunulur. Uzun menzil tüfek atıcıları, tek parça ( base) kullanır. Genellikle de tercih edilen base türü, (Picatinny rail surface.) (yüzeyleri çıkıntılı ray sistemli) dürbün kaidesi ve (Standard Picatinny rings) bunlara ait standart picatinny dürbün yüzükleri kullanırlar. Dürbün halkaları; kullanılan mercek çapı, dipçik yanak düzeyi ve dürbün aksına göre seçilir Kısa, orta ve yüksek
Halkalar olarak adlandırılır.

Bu dürbün halkaları, sürgülüdür raylar arasına sıkılarak dürbün sabitlenir. İstenildiğinde dürbün ve halkaları tüfekten ayırmak mümkündür, bu durumlarda dürbün nişan ayarı bozulmaz. Bunların integral olanları da vardır.
Bir diğer dürbün ayağı çeşidi ise;
Gerektiğinde dürbüne namlu boyunca aşağı ve yukarı doğru açı verebilen türdür. Bunlara ( MOA base”) MOA kaideli dürbün ayağı denir. Uzun menzil atışlarında kaideye açı vermek için kullanılır. Use a 20 or 30 MOA base

Warne Standard Tactical Bases
134-M673M Remington 700 SA $89
134-M674M Remington 700 LA $89
134-M678M Sako TRG 22 and 42 $89
134-M668M Savage Bolt SA $89
134-M669M Savage Bolt LA $89
134-M666M Savage SA AccuTrigger $89
134-M667M Savage LA AccuTrigger $89
134-M675M Winchester 70 SA $89
134-M676M Winchester 70 LA $89
(Call for 20 MOA Incline Bases by Special Order)
Warne Tactical 1 In Rings (Pairs)
134-601M Warne Tactical Med Rings $84
134-602M Warne Tactical High Rings $84
134-603M Warne Tactical X-High Rings $84
134-604M Warne Tactical UltraHigh Rings $84
Warne Tactical 30mm Rings (Pairs)
134-614M Warne Tac-30 Med Rings $90
134-615M Warne Tac-30 High Rings $90
134-616M Warne Tac-30 X-High Rings $90
134-617M Warne Tac-30 UltraHigh Rings $90
More Tactical Application Items
134-SMA Warne Side Mount Adaptor $16.95
134-204LM QD AR15 Rings Matte $67.95
134-204LS QD AR15 Rings Silver $71.95
134-217LM QD AR15 30mm Matte $78.95
134-217LS QD AR15 30mm Silver $83.95

MOA Minute of angle –minute of arc (1,0472″ at 100 yards)
(”) işareti inç (1 inç=2,540 cm) demektir. Bir daire 360 derecedir her derece 60 dakikadır her dakika arsındaki çember parçasına arc denir. Tüfek dürbünleri için yarıçapı 6’’ olan daire esas olarak alınmış ve hesaplamalar buna göre yapılmıştır. Daire üzerindeki açıların daire çevresindeki yay uzunlukları esas alınarak. Bir dakikalık açının 100 yardada ki mesafesi olan inç. Temel alınmış ve buna 1 MOA ( minute of angle) denmiştir. Ve dürbünler genel olarak 1/4 ‘’ MOA 1/2’’ veya 1/8 ‘’MOA özellikte imal edilmektedir 1/4 ölçekli dürbünlerde mercek dairesi 32 bölüme ayrılmıştır, her çizgi 1 klik tir.1/2 MOA dürbünlerde ise 16 bölüm ve çizgi vardır. Bunların hareketini sağlayan dürbün ayar vidalarının üzerine bu değerler yazılmıştır.

Bir dürbünün iç mekanizması bu değerlere göre ayarlanır, Dürbün tüpünün içinde Tabandan tavana, sağdan sola yapılan yatay ve dikey çizgilerin maksimum hareket sınırları bellidir. Ve bunlar 60 MOA, 80 MOA, 100 MOA, olarak belirtilir. Ve nişanda esas alınan 100 yarda sıfır ayarına göre orta hat sıfır noktası olarak kabul edilir.
Toplam 60 MOA olarak ayarlanmış bir dürbünde orta hattan yukarıya en üste 30 MOA yine orta hattan en alta 30 MOA hareket imkânı olacak demektir.
1000 yarda mesafeye 308 kalibre atışınızda mermi düşüş mesafenizi ayarlamak için
Yatay nişan çizginizin 31,5 MOA harekete ihtiyacı olacaktır oysa dürbün kapasiteniz buna yetmeyecektir. Bunu telafi etmek için kullanılan dürbün ayaklarının açılı olanları
Tercih edilmelidir.

Diğer bir yol ise nişanınızı hedefin 31,5 MOA üzerine almanız olacaktır. Bu ise mesafe tahmininde deneyimli olmanızı gerektirir.
Alt ve üst sınırları geniş olan dürbünler, gövde çapları geniş olan dürbünlerdir.
Dürbün çapları 1″ (25.4mm), 30mm, 34mm (Schmidt & Bender), 35mm (US Optics), ve 40mm. Geniş çaplı dürbünlerin halkaları da aynı çapta seçilmelidir.
Zero-stop (sıfır—duruş— dürbünler)

Dışarıdan ilave düğmeli dürbünlerde sıfır duruş noktası konulabilir böyle dürbünlerde sıfır ayarınız kaydedilir değişik mesafe ayarlarından sonra klikleri tersine hareket ettirdiğiniz zaman ilk ayarınıza gelince kendiliğinden hareket durur böylece ilk sıfır noktasına kolayca erişmeniz mümkün olur.
Bullet Drop Compensators (BDC) mermi düşüş ayarlayıcısı
İsteğe bağlı olarak sabit kalibre ve mermi çekirdeği ağırlığına göre hazırlanmış ayar düğmeleri ile 100 yarda sıfır esas alınarak 200–300–400–500 yardaya kadar olan mesafelerde mermi düşüşüne göre hazırlanmış olan ayarlı halkalar vardır. Bunlarda
Yatay ve dikey hedef çizgileri belirtilen mesafeler de ki atış noktalarına otomatik olarak getirilebilir.
MİL-DOT reticle.
Bazı dürbünler büyütmeleri ve mercekleri büyük dürbünlerdir, bu dürbünlerde mesafenin ve hedefin gerçek boyutunu tam olarak hesap edebilmek için MİL-DOT articul kullanılır. Bu terim trigonometride kullanılan radian (radyan): Bir çemberde uzunluğu yarıçapına eşit olan bir yayın (mil olarak) belirlediği merkez açının ölçüsüdür.

1 Milliradian = 1/1000th of a radian, 1 radian = 2 PI 1 Milliradian = .0573 degrees or 6283 parts of a circle

Ordular bunun daha kolay hesaplanabilmesi için bunu.
, 6400 mils to a circle or 1/6400 = 1 mil or 17,8 mils = 1 degree.olarak değiştirmiştir.

ARMY: 360 degrees = 1 circle 6400 mils = 1 circle, 360
17.8 mils = 1 degree
360 degrees divided by 6400 = .0563 multiplied by 60 = 3.375 MOA or
1 mil = 3.375 moa
US ARMY-Amerikan ordusu-
MİL-DOT

Deniz kuvvetleri ise : USMC: 360 degrees = 1 circle
6283 mils = 1 circle
17.5 mils = 1 degree
360 degrees divided by 6283 = .0573 multiplied by 60 = 3.438 MOA or
1 mil = 3.438 MOA


100 yarda

ARMY: 3.375 moa multiplied by 1.047” = 3.53” @ 100 yards
USMC: 3.438 moa multiplied by 1.047” = 3.6” @ 100 yards
Bir mil her yüz metrede 10 cm 1000 metrede ise 1 metre olur One mil is one part transverse per 1000 parts distance. In units we understand, 1 mil is 3.6″ per 100 yards (ie, 100 yards is 3600″, one thousandth of which is 3.6″). Consequently it’s also 1 yard at 1000 yards. Alternatively, in metric, 1 mil is 10cm per 100 meters, or 1m at 1000 meters.

Leupold Mark 4— 3,5-10×40mm –3/4 Mil. Dot

Bu dürbünler ( MİL DOT) olarak adlandırılan ve Mil –Miliradian ölçülerine göre adlandırılmış bir mesafe ayarına sahiptir. First lokal versiyonu da vardır.
4,5-15×50mm olanı da çok iyi bir seçimdir.
Specifications:
• Actual magnification: 3.2 (3.5x), 9.5 (10x)
• Length: 13.5″
• Eyepiece length: 3.2″
• Objective length: 4.3″
• Objective diameter: 1.8″
• Eyepiece diameter: 1.6″
• Tube diameter: 30 mm
• Weight: 19.5 oz.
• Eye relief: 4.7″ (3.5x), 3.4″ (10x)
• Objective lens diameter: 1.575″
• Max. adjustment at 100 yds.: 65″
• FOV field of view at 100 yds.: 29.9′ (3.5x), 11′ (10x)

Nightforce NXS 3,5-15×50mm.
Bu dürbünün mercek kalitesi Leupold dan biraz daha iyi ve daha sağlam yerleştirilmiştir bu dürbünün First focal olanı yoktur. Fiyatı: 1100 – 1400. $

US Optics SN3 T-Pal 3.2-17×44mm
MADE İN USA CALİFORNİA


Schmidt & Bender PMII, 3-12×50mm.


Range-Finder Selection:
Uzun mesafe atışlarda hedefi tutturmanın en önemli unsuru mesafenin tam olarak bilinebilmesi ve ölçülmesidir. Esas ayar buna göre yapılır.
Örneğin 500–1000 yarda atışlarında 308 Winchester fişekleri ile 700 yarda atışınızı
Planladınız ve hesapladınız bu mesafeden sonra merminiz her yarda da ½ inç düşüş yapacaktır, şayet hedefiniz 16 yarda daha uzakta ise, vuruşunuz 8’’ alt olacaktır. Hedefiniz 16’’ ebadında olsun ki bu hedef ebadı, mesafeye göre uygun bir ebattır.
Bu durumda hedefi kaçırmış olacaksınız.
Uzun menzil hedeflerin mesafesini ölçmek için, iki temel yol vardır.
Birincisi, nesnelerin fiziksel boyutunun mesafeye göre, değişiminin, atıcı tarafından bilinmesi ile olur. Böylece dürbün üzerinde ki Mil ya da MOA çizgileriyle mesafeyi ölçebilir. Çıplak gözle ve dürbün içinden bunun çok iyi bilinmesi gerekir böylece mesafe tahmin edilebilir. Bu hem zor ve çok hataya yol açan bir durumdur.
Zira bütün nesnelerin fiziksel boyutunu bilmek mümkün değildir. Ayrıca articul üzerindeki değerler her zaman doğru olmayabilir.
En çok bilinen diğer metod ise, hedefin size olan mesafesini laser range finder (LRF).
(Lazerli mesafe bulucu) ile ölçmektir.
Bu cihazlar hedefe görünmez, kızıl ötesi, lazer ışığı gönderir, ışık hedeften yansır,
Bu yolla cihaz mesafeyi kusursuz olarak ölçer ve yarda-metre olarak ekranında gösterir. Uzun menzilleri ölçebilen yeni modelleri çok kullanışlıdır. Fakat hedefin yansıtmasının az olduğu, güneş parlaması ve hedefin bakış yönünün temiz olmadığı durumlarda performansı düşük olur. Tek ve çift mercekli olanları vardır. Lazer range finder ilaveli tüfek dürbünleri de vardır bunlar çok pahalıdır.

Burris 7×40 binocular, max 1500 yards. bu LRF ebadına göre zayıf mercekli olmasına rağmen mesafesi uygun. $650.
Leica 1200 / 1200 Scan monocular, max 1200 yards. This LRF ebadı uygun mercekleri güzel. $650.
Leica Geovid binoculars, 8x or 10x gücünde, max 1300 yards. Mesafeli bu LRF nin mercekleri ve mesafesi harika fakat ebadı büyük. $1800 – 2100. Swarovski 8x Laser Guide monocular, max 2000 yards. This LRF has good optics and is nice and compact. It ranges further than anything under $6000
Ancillary Rifle Equipment : yardımcı silah ekipmanları
Bipod: tüfek ayağı olarak tercüme edebileceğimiz bipod’ların en bilineni HARRİS BİPOD. Remington-style Sistemi için standart seçimdir. Yatarak atış pozisyonlarında çok rahattır, oturarak atışlara da uygundur. Buna benzeyen parker-hale bibotunda da bazı avantajlar vardır her ikiside tek elle, çabuk ayarlanan açılan ve toplanan özelliğe sahiptirler, haris bibodların ayarında biraz uğraş gerekebilir.